Safra Yolu Hastalıkları

Safra Kesesi Hastalığı

Safra kesesi hastalıkları çoğunlukla safra kanallarından safra akışını tıkayarak iltihaplanmaya ve ağrıya neden olabilen safra taşlarından veya safranın  çamurlaşmasından kaynaklanmaktadır. Safra kesesi, sindirim sisteminizde karaciğer altında bulunan safra depolayan küçük bir organdır. Karaciğerinizin ürettiği safranın bir kısmı burada depolanır ve yemek sonrası yağların sindirimi için ince bağırsağa salgılanır. 
Safra kesesi hastalığı safra kesesinin kendisinde veya ona bağlı safra kanallarında başlayabilir. Bu kanallardaki herhangi bir enfeksiyon veya tıkanıklık safra kesesinde iltiplanmaya neden olabilir. Safra kanalındaki problemler devam eder ise pankreas ve ince bağırsakları ve dolayısı ile tüm sindirim sistemini etkiler. 
Safra kesesi hastalıkları şunlardır:

Safra kesesi taşları (kolelitiazis) 

Safra kesesi taşları safra kesesindeki sorunlarının en yaygın sebebidir.  Ancak taşlar her zaman sorunlara neden olmazlar. Safra kesesi taşları, safra kesesindeki safra ürünleri özellikle kolesterol miktarı arttığında önce yoğunlaşır. Sonra kristalleşerek zamanla taşlaşır. Semptomlar olmadan safra kesesi taşlarınız olabilir ve bunların varlığını ultrason yapılana kadar bilinmeyebilir. Ancak safra kesesinde veya safra kanallarında safra akışını engellerler ve tıkanmaya neden olursa o zaman şikayetlere ve hastalığa neden olabilirler.

Kolesistit Safra kesesi iltihaplanması 

Kolesistit, safra kesesi hastalığının en yaygın belirtisidir ve kendi sorunlarına yol açabilir. Kolesistit (iltihaplanma), safra kesesinin enfeksiyonu veya tıkanıklığı, işlevsel bir tıkanıklık veya  çok nadiren kanser belirtisi olabilir. En sık safra kesesi taşlarının safra akışını engellemesinden kaynaklanır. Kronik iltihaplanma, safra kesesi dokusunda gangren ve hatta perforasyona (yırtılmaya) neden olabilir.

Safra Kesesi diskinezisi 

Fonksiyonel safra kesesi bozukluğu olarak da adlandırılan safra diskinezisi bir hareketlilik sorunudur. Bu sorun nedeniyle iyi kasılmayan safra kesesinde veya safra kanallarında safra taşı veya başka bir tıkanıklık oluşması ile benzer etkiler görülür.  Safra kesesinde safra birikmesine neden olarak kronik iltihaplanmaya yol açar. Ancak burada sebep taş değil kasları veya sinirleri içeren mekanik kasılma sorunudur.

Gangren 

Safra kesesinin gangreni, kronik kolesistitin daha ciddi komplikasyonlarından biridir. Kronik inflamasyondan kaynaklanan safra kesesinin sürekli şişmesi ve gerilmesi sonrasında kese dokusunda beslenme bozukluğuna yol açabilir. Ölü ve bozuk dokular patlama veya yırtılma riski altındadır. Safra kesesi duvarındaki delinme, karın boşluğunun geri kalanını enfeksiyon ( peritonit ) riskine sokabilir. Bu durum kolesistit hastalığının hayatı tehdit edebilek ciddi bir komplikasyonudur. 

Safra kesesi kanseri 

Safra kesesi veya safra kanallarının kanseri nadirdir ancak ciddidir. Çoğu safra kesesi polipi (tümör veya büyüme) zararsızdır. Ancak ortalamadan daha büyük bir polipiniz var ise  1 cm’den büyük veya hızlı büyüyen bir polip ise bu polip bozulma gösterebileceği için çıkarılması önerilir.

Kolanjiyopati 

Kolanjiyopati özellikle karaciğer içi safra kanallarının hastalığıdır. Kolanjiyopati tipik olarak safra kanallarının iltihabıyla ( kolanjit ) başlar ve bu, geçici bir enfeksiyon, tıkanıklık veya primer biliyer kolanjit gibi ilerleyici bir otoimmün bozukluktan kaynaklanabilir. 

Safra kesesi hastalığı ne kadar yaygındır?

Safra kesesi taşları nüfusun %15'ini etkiler, ancak safra kesesi taşı olanların yalnızca %20'sinde komplikasyonlar veya semptomlar görülür.

Safra kesesi hastalığı kimleri etkiler?

Safra kesesi hastalığınız varsa safra kesesinin iyi çalışmaması sonucu safra çamurunuz veya taşınızın olması daha olasıdır. Safra kesesi hastalığı için risk faktörleri şunlardır:

Yüksek kolesterol diyeti

Safra kesesinde ek kolesterolden oluşan kolesterol safra taşları en sık görülen türdür.

Aşırı kilo ve obezite 

Aşırı kilo, vücudunuzun aşırı kolesterol üretmesine neden olur - özellikle vücut kitle indeksiniz (VKİ) 30'un üzerindeyse.

60 yaş üstü olmak

Safra kesesi taşları 60 yaş üstü kişilerde daha sık görülür, bunun nedeni muhtemelen safra içerisinde kolesterol ürünlerinin ve safra çamuru birikiminin zamanla artması sebep olmaktadır.

Kadın cinsiyet 

Kadınların safra kesesi taşı geliştirme olasılığı erkeklerden iki katından fazladır. Özellikle hamilelik sırasında fazla östrojen salınımı kolesterolü artırır ve safra kesesinin boşalmasını yavaşlatır.

Safra kesesi hastalığı aile öyküsü

Safra kesesi hastalıklarının yaklaşık %25'i kalıtsal olabilir. 

Diyabet 

Diyabetli kişilerde safra kesesi taşı oluşma olasılığı iki ila üç kat daha fazladır. Bunun nedeni muhtemelen yağ asitlerinin daha yüksek olmasıdır.

Crohn hastalığı 

Crohn hastalığı olan kişilerde safra kesesindeki kolesterolü parçalamaya yardımcı olan safra tuzlarını emilimi azaldığından safra taşı oluşma riski iki kat artmıştır.

Karaciğer sirozu 

Bu ileri evre karaciğer hastalığı, karaciğerden safra kesesine safra akışını yavaşlatarak safra birikimine neden olabilir.

Orak hücre hastalığı 

Bu durum safra kesesinde bilirubin birikmesine neden olur ve daha az yaygın görülen pigmentli safra kesesi taşlarına yol açar.

Total parenteral beslenme 

Tıbbi nedenlerle damardan beslenmek zorunda olan kişilerde sindirim sistemindeki hareket azalmasından dolayı safra kesesinde safra birikmesi riski vardır.

Kolesterol düşürücü ilaçlar 

Bu ilaçlar kandaki kolesterolü azaltır ancak safra kesesinde safra birikmesine neden olabilirler.

Safra kesesi hastalığı vücudumuzu nasıl etkiler?

Safra kesesi işini yapamadığında, safra sindirime yardımcı olmak için ince bağırsağınıza akamaz. İnce bağırsağınızda bulunan safra asitleri yağları parçalamak için gerekli olduğundan, özellikle yağlı yiyecekleri sindirmede bazı sindirim zorlukları yaşayabilirsiniz. Safra; aynı zamanda karaciğerin vücudunuzdan süzüp temizlediği toksinlerin taşıyıcısı olduğundan, kanınızda biriken safra içindeki toksinler önce karaciğer hücrelerinizi ve sonrasında sizi hasta eder. Safra kesesi iltihaplandığında karın sağ üst tarafta ,sırta, mideye vuran  ağrılı bir tablo ortaya çıkar. 

Safra kesesi hastalıklarının çoğu, safra kesesi taşlarının tedavisi, yola düşen taşların çıkarılması veya tüm safra kesesinin çıkarılması yoluyla tedavi edilebilir. 

Safra kesesi hastalığının komplikasyonları nelerdir?

Safra kesesi hastalığı safra kanallarınızı, karaciğerinizi veya pankreasınızı etkileyebilir ve bu bölgelerde iltihaplanmaya neden olabilir.

Kolanjit

Safra kesesi hastalığı, özellikle safra kesesinden safra kanallarına bir safra taşı geçerse, safra kanallarının iltihaplanmasına, enfeksiyonuna veya tıkanmasına neden olabilir. 

Siroz

Uzun dönem safra kesesi sorunları veya safra kanalı sorunları sonucunda safra devamlı karaciğerinizden rahat boşalamadığı durumlarda geri kronik iltihaplanmaya ve sonunda karaciğerde siroz gelişimine neden olabilir. Bu, karaciğerinizin işleyişine uzun vadeli zarar verir. Siroz ayrıca diğer organlarda da komplikasyonlara neden olur.

Pankreatit

Safra kesesinden safra kanallarına ve pankreas kanalı açıklığına doğru ilerleyen bir safra taşı, pankreas kanalında tıkanıklığa neden olabilir. Bu, pankreas iltihabı olan pankreatitin yaygın bir nedenidir. Şiddetli veya uzun süreli pankreatit, pankreasınıza uzun vadeli hasar verebilir.

Belirtiler ve Nedenler

Safra kesesi hastalığının belirtileri nelerdir?

Safra kesesi ağrısı

Safra kesesi ağrısı kolik ağrı olarak ifade edilen safra kesesi hastalığıyla ilişkili bir tür iç organ ağrısıdır. Genellikle safra kesenizde bir sorun olduğunun ilk belirtisidir.  Safra kesesinde veya safra kanallarında oluşan tıkanıklık kese ve kanalda basıncın artmasına neden olur. En sık olarak  safra taşı bu tıkanıklığa neden olur. Ağrı, basınçla orantılıdır.

Genellikle yemekten sonra safra kesesi kasılmalarıyla birlikte gelen ve giden bir ağrı olarak başlayabilir. Bunu, safra kesenizin bulunduğu sağ kaburga altında, karnınızın sağ üst tarafında hissedersiniz. Ayrıca karnınızın ortasında da hissedebilirsiniz veya ağrı sağ kürek kemiğine doğru yayılabilir. Safra ağrısıyla birlikte mide bulantısı ve kusma yaşamak tipiktir. Bir atak genellikle birkaç saat sürer ve aralıklı olarak meydana gelebilir. Bu, safra keseniz kasıldığında ve gevşediğinde gevşeyen kısmi veya ara sıra oluşan bir tıkanıklığa işaret eder.

Akut kolesistit

Safra kesenizdeki kalıcı bir tıkanıklık, enfeksiyon veya tümör, safra kolik ağrısının daha yoğun bir versiyonu gibi hissedilen akut iltihaplanmaya neden olabilir. Bulantı ve kusmaya ateş ve titreme eşlik edebilir. Ağrı daha sabittir ve sizi acil servise götürecek kadar şiddetli olabilir. Safra kesesi kasılmaları sırasında, örneğin yemekten sonra, kalp atış hızınız hızlanabilir veya kan basıncınızda ani düşüş veya yükselmeler olabilir. Tıkalı safra kanınızda birikmeye başladığında, sarılık, koyu renkli idrar ve soluk renkli gayta gibi semptomlar göstermeye başlayabilirsiniz.

Kronik kolesistit

Kronik semptomlar genellikle akut semptomlardan daha hafiftir ve bir süre fark edilmeyebilir. Sadece karın şişkinliği ve gerginliği, kronik gaz, mide bulantısı veya yemek yedikten sonra ishal gibi sindirim zorlukları ortaya çıkabilir. Bu semptomların belirsiz olması kronik kolesistitin teşhis edilmemesine ve uzun vadeli hasara neden olabilir. Safra kesesi kanseri durumunda, hafif sarılıkla birlikte kronik iltihaplanma olabilir, ancak ağrı olmayabilir.

Tanı ve Testler

Safra kesesi hastalığı nasıl teşhis edilir?

Tüm hastalıklarda olduğu gibi süreç, tıbbi geçmişiniz ve şikayetlerinizin değerlendirilmesi ile başlayacaktır. Daha sonra fizik muayene yapılır. Safra kesenizin bulunduğu karın bölgesinde ağrı iltihaplanmanın ilk belirtisidir. Ağrılı olup olmadığı, safra taşıyla ilişkili akut iltihaplanma ile kanserle ilişkili kronik iltihaplanma arasında ayrım yapmaya yardımcı olabilir. Kan testleri ve görüntüleme testleri ile takip edeceklerdir.

Safra kesesi hastalığının teşhisinde hangi testler kullanılır?

Karaciğer fonksiyon testleri 

Bu kan testleri safra kanallarındaki tıkanıklıkları tespit etmeye yardımcı olabilir.

Pankreas fonksiyon testleri 

Bu kan testleri pankreas kanalının tıkanıklığını tespit etmeye yardımcı olabilir.

Karın ultrasonu  

Bu noninvaziv görüntüleme testi safra kesesi veya safra kanallarındaki iltihaplanmayı, tıkanıklıkları veya büyümeleri ortaya çıkarabilir.

Endoskopik Retrograd Kolanjiyopankreatografi (ERCP) 

Bu endoskopik görüntüleme yöntemi X-ışını görüntüleme ile endoskopiyi birleştirir. Floroskopik X-ışınları safra kanallarının görüntülenmesine yardımcı olur. Çekilen grafilerde bir tıkanıklık saptanırsa endoskoptan gönderilenaletler ile taş çıkarılır çamur süpürülür ve tedavi edebilir. Safra yolu tümörleri durumunda safra kanalına stent yerleştirilebilir. 

Endoskopik Ultrason (EUS) 

Bu endoskopik görüntüleme yöntemi ultrason teknolojisini endoskopi ile birleştirir,. İşlem sırasında, endoskopun ucunda ultrason teknolojisi bulunan özel endoskop ile boğazınızdan geçerek yemek borusu, mide, pankreas, safra yolları bölgesi içeriden detaylıca incelenir.  Endosonografik görüntüler, ultrason teknolojisi sayesinde safra kanallarını, pankreası, safra kesesini ve karaciğeri görüntülemeye yardımcı olur. Bir problem saptandığında biyopsi alınır. EUS cihazı içinden gönderilen aletler ile pankreas ve safra yolu hastalıklarında tedavilerde uygulanabilmektedir.  

Tedavi

Safra kesesi hastalığı nasıl tedavi edilir?

Ağrı kesici ilaç 

Safra kesesi koliklerinin akut atakları veya "safra kesesi atakları" genellikle yönetmek için reçeteli ağrı kesici ilaç gerektirir. Sağlık uzmanınız, tıbbi geçmişinize ve semptomlarınıza dayanarak sizin için doğru ilacı belirlemenize yardımcı olacaktır.

Antibiyotikler 

Enfeksiyonunuz varsa, sağlık uzmanınız bunu tedavi etmek için antibiyotik reçete edecektir. 

Endoskopik müdahale 

Ameliyata başvurmadan önce, yolda oluşan sorunlar için bir endoskop kullanarak safra kesesi ve yolunda oluşan tıkanıklık sorunlarını düzeltilebilir. Bir ERCP ve/veya EUS muayenesi, sorunlara neden olabilecek tıkanıklıkları, tümörleri ve taşları ortaya çıkarabilir. Muayeneler sırasında, endoskopun ucundan gönderilen aletler kullanarak safra taşları çıkarılabilir, safra kanallarını açmak için stentler yerleştirilebilir ve biyopsi için doku örnekleri alınabilir.

Ameliyat 

Şikayet oluşturan, kronik safra kesesi hastalığı için tek kalıcı ve etkili çözüm safra kesesi çıkarma ameliyatıdır. Laparoskopik kolesistektomi sadece birkaç küçük kesi gerektirir. Daha karmaşık enfeksiyon veya safra kesesi kanseri vakaları açık cerrahi gerekebilir.

Safra kesesi hastalığı riskimi nasıl azaltabilirim?

Tüm risk faktörleri yönetilemez veya değiştirilemez, ancak sağlıklı bir diyet ve yaşam tarzı sürdürerek safra kesesi sağlığınızı optimize edebilirsiniz. Modern Batı tipi fast food içeren diyetler yağ ve kolesterol açısından zengindir ve vücuttaki fazla yağların temizlenmesine yardımcı olan lif açısından düşüktür. Yağlı ve işlenmiş gıdaları azaltmaya ve daha fazla lif açısından zengin bitkiler ile beslenme önerilir. Düzenli egzersiz sindirim organlarınızın düzenli kasılmalarına yardımcı olarak riski azaltır. 

Safra yolu Tıkanıklığı Tedavisi (ERCP)

ERCP nedir?

ERCP yani Endoskopik Retrograd Kolanjiyopankreatografi işlemi karaciğer, safra kanalları ve pankreas kanalı gibi bölgelerdeki sorunları teşhis ve tedavi etmek için uygulanan ileri bir endoskopik tanı ve tedavi yöntemidir. ERCP, gastroenteoroloji uzmanları tarafından gerçekleştirilen hem endoskopik hem de radyolojik bir işlemdir. ERCP, vücutta kesi açılmadan endoskopi cihazı ile sindirim boşlukları kullanılarak uygulanan bir yöntemdir. Hastanın ağzından onikiparmak bağırsağına ulaşılmaktadır. Endoskopi cihazı içinden gönderilen aletler ile safra yollarının görüntülenmesi için de bu bölgeye kontras madde verilir ve safra kanalının içerisi X- ray film ile  alınan görüntü ekrana yansıtılır. ERCP hem tanı aynı zamanda tedavi için uygulanır. Hasta bu yöntem sırasında anestezi ekibinin vereceği sedasyon ilaçları etkisiyle uykuda olur ve herhangi bir şey hissetmez. ERCP,  bu konuda eğitim almış gastroenteroloji uzmanları tarafından yapılmaktadır. Sindirim sistemi boşluklarından endoskopi cihazı ile uygulandığı için de işlem sonrasında riski görece daha azdır.

ERCP kimlere yapılır? ERCP hangi durumlarda yapılır?

Safra yolları ve pankreas kanalı hastalıklarında, safra yolu kanserlerinde, safra yollarını tıkayan birçok durumun tanı ve tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Mutlaka bu konuda uzman olan gastroenteroloji uzmanları tarafından, tam donanımlı ünitelerde yapılması gereken bir işlemdir. ERCP'nin en sık yapılma sebebi safra yollarında taş olmasıdır.  Safra kesesinde bulunan taş bazen ana safra kanalına düşer ve burada tıkanıklığa neden olur. Böyle durumlarda hastada kusma, karın ağrısı, ateş, bulantı ve sarılık görülür. Bazen de bu taşlar pankreas kanalına zarar verir. ERCP, bu durumlarda kullanılır. Ayrıca safra yolları ve pankreas tümörlerinde, safra yolu darlığında, safra yollarında kaçaklarda, bazı pankreas hastalıklarında da ERCP yapılır.

ERCP Hangi Hastalıkların Tedavisinde Uygulanıyor?

Ana safra kanalında (koledok) safra çamuru ve taşlarının temizlenmesi.
Safra yolu kanalı veya safra yolu ağzındaki darlıklarının açılması
Safra yolunu daraltıp tıkayan kanserlerde stent uygulanması ile safra akışının sağlanması ve sarılığın giderilmesi amacıyla
Bazı pankreas hastalıklarının tedavisinde (pankreatik tümörleri ve darlıklarında stent uygulaması, pankreas kanalı taşlarının temizlenmesi ).
Safra yolunu tıkayan parazit durumlarında
Tıkanma sarılıklarının tedavisinde uygulanmaktadır.

ERCP’nin avantajları nelerdir?

ERCP yapılacak bölgeye doğal yollardan girildiği için enfeksiyon riski düşüktür. Safra yollarındaki taş alınırken, yolların çıkış kısmı genişletildiği için tekrardan taş oluşma riski düşüktür. Stent uygulaması yapıldıysa safra yolu darlığı ortadan kalktığı için safra yolu tıkanması riski de azalır. Bunun yanında safra yolu ve pankreas tümörlerinde tanıyı kesinleştirir, hastanın genel durumu iyileşir, stentler sayesinde hastanın yaşam konforu düzelmektedir. ERCP ameliyatsız bir yöntemdir, hastalar gündelik hayata daha hızlı döner, diğer yöntemlere göre başarı oranı yüksektir.

ERCP nasıl yapılır?

İşlem öncesinde hastanın aç olarak hastaneye gelmesi gerekir. Diğer endoskopik yöntemlere göre farkı hastanın ERCP sonrasında bir gün kadar hastanede kalması, normal beslenme sistemine dönene kadar yakın takip edilmesi gerekir.  Hastanın kullandığı ilaçlar, alerjisinin olup olmadığını doktora bildirilmelidir. ERCP öncesinde hastaya anestezi uygulanır. Bir endoskopi cihazı ile hastanın ağzından girilir, yemek borusu, mideyi takip ederek onikiparmak bağırsağına ulaşılır. Buradan da safra kanalının ve pankreas kanalının ortak noktası olan papilla bölgesi bulunarak buradan girilerek safra yolları ve pankreas kanalı  görüntülenir. Görüntü alınması gereken bölgeye kontrast sıvısı denen bir sıvı verilerek oluşan görüntüler değerlendirilir ve bu sayede normal veya normal dışı özellikler tespit edilebilir.  Eğer tedavi uygulanacaksa cihazın ucuna farklı cihazlar yerleştirilerek tedavi sağlanır. Örneğin taş kırma işlemi, darlıkların genişletilmesi, darlıklara stent konulması, tümör olabilecek dokulardan örnek alma gibi işlemler endoskop içinden geçen cihazlarla sağlanır. Hem tanı hem de tedavi süreci ortalama 30-60 dakika arasında sürer.

ERCP hakkında sık sorulan sorular 

ERCP ameliyat mıdır?

ERCP radyolojik görüntülemelerin eşlik ettiği hem tanı hem de tedavi amacıyla yapılan  bir endoskopi yöntemidir. ERCP safra ve pankreas kanallarına yönelik endoskopik bir yöntem olmakla birlikte bir ameliyat değil endoskopik bir tedavi işlemidir.

ERCP sonrası beslenme nasıl olmalıdır?

Genellikle “ERCP sonrası yemek yenilebilir mi?” sorusunun yanıtı merak edilir. Hastaların karın ağrısı ya da işleme pankreas iltihabı yoksa hastaların ağızdan beslenmesi yavaş yavaş artırılarak normal beslenme düzenine geçişi sağlandıktan sonra taburcu edilir. Beslenme öncesinde yutma refleksinin normale dönüp dönmediği görülmelidir. ERCP ile tedavi uygulandıysa hekim tarafından belirlenen süreye kadar sıvı ya da yumuşak gıdalar tüketilir. İşlemden sonra bir süre boğaz ağrısı görülebilir. Bu sorunlar geçene kadar da sert, asitli, baharatlı besinlerden kaçınılmalıdır.

ERCP sonrası nelere dikkat edilmelidir?

Doktorun yazdığı ilaçlar düzenli kullanılmalı, doktorun tavsiye ettiği şekilde beslenmek, evde dinlenmek, işlemin yapıldığı gün önemli bir iş programı yapılmaması, evde de hastaya eşlik edecek bir hasta yakını olmalıdır. Eğer ERCP sonrasında üşüme, titreme, karında ciddi ağrılar, bulantı kusma varsa, ateş, genel durumda bozulma, çarpıntı, nefes darlığı gibi sorunlar olursa vakit geçirmeden ERCP'nin yapıldığı kuruma başvurmak gerekmektedir.

ERCP’de hasta uyutulur mu?

ERCP işlemi için bazı hastalara lokal bazı hastalara genel anestezi uygulanır. Buna gastroenteroloji uzmanı ve anestezi doktoru işlemin ve hastanın durumuna göre birlikte karar vermektedir.

ERCP’de stent takılması sebebi nedir?

Tıkanmış safra yollarının açılması için safra kanalına stent takılmaktadır. Burada amaç safranın bağırsağa aktarılmasının sağlanmasıdır. Hastanın durumuna göre endoskopik stent işlemleri uygulanmaktadır.

ERCP’nin riskleri nelerdir?

ERCP, bu konuda uzman gastroenteroloji uzmanları tarafından yapıldığında riski çok düşük bir işlemdir. Düşük de olsa bazı komplikasyonları olabilir. Örneğin pankreas iltihaplanması, safra kesesi ya da kanallarının iltihaplanması görülebilir. Bazen safra kanalının açıldığı yerde genişletme amacıyla yapılan kesi sonucu kanama ve delinme nadir de olsa meydana gelebilir. Bu nedenle işlemi gerçekleştirecek uzman ve uygulamanın yapılacağı merkez önemlidir.

ERCP sonrası ağrı olur mu?

ERCP sırasında ve sonrasında tolere edilebilir hafif karın ağrısı olabilir, bu durumda verilecek ağrı kesicilerle ağrı kontrol edilir. İşlem sonrasında 3 saat kadar gaz olabilmektedir. Genel bir kural olarak hastanın işlem sonrası bir yakınması olmasa da takip amacıyla hastanede bir gün yatış verilir.

SAFRA YOLU KANSERİ ( KOLANJİOKARSİNOM)

Safra Yolu Tümörleri (Kolanjiokarsinom) Nedir?

Safra kanalı kanseri, safra kanallarında kötü huylu (kanser) hücrelerin oluştuğu nadir bir hastalıktır. Safra kanalı kanserine kolanjiyokarsinom da denir.

Safra kanallar adı verilen bir kanal ağı ağaç şeklinde karaciğer, safra kesesi ve ince bağırsağı birbirine bağlar. Bu ağ, birçok küçük safra kanalı olarak karaciğerde başlar. Küçük kanallar bir araya gelerek karaciğerden çıkan sağ ve sol ana safra kanallarını oluşturur. İki kanal karaciğerin dışında birleşerek ortak hepatik safra kanalını oluşturur. Sistik kanal safra kesesini ortak hepatik safra kanalına bağlar. Karaciğerden gelen safra, hepatik kanallardan, ortak hepatik kanaldan ve kistik kanaldan geçer ve safra kesesinde depolanır.

Yiyecekler sindirilirken safra kesesi kasılır ve depolanan safra serbest kalır.  Sistik kanaldan ortak ana safra kanalına ve oradanda ince bağırsağa boşalır.

Safra kanalı kanserinin türleri

Safra yolu kanserinin iki türü vardır:

İntrahepatik (Karaciğer içi) safra kanalı kanseri : Bu kanser türü karaciğerin içindeki safra kanallarında oluşur. Safra kanalı kanserlerinin yalnızca küçük bir kısmı intrahepatiktir. İntrahepatik safra kanalı kanserlerine intrahepatik kolanjiyokarsinomlar da denir.
Ekstrahepatik safra kanalı kanseri : Bu kanser türü karaciğerin dışındaki safra kanallarında oluşur. İki tür ekstrahepatik safra kanalı kanseri perihiler safra kanalı kanseri ve distal safra kanalı kanseridir:
Perihiler safra kanalı kanseri : Bu kanser türü, sağ ve sol safra kanallarının karaciğerden çıkıp ortak hepatik kanalı oluşturmak üzere birleştiği bölgede bulunur. Perihiler safra kanalı kanserine Klatskin tümörü veya perihiler kolanjiyokarsinom da denir.
Distal safra kanalı kanseri: Bu kanser türü, karaciğer ve safra kesesinden gelen kanalların ortak safra kanalını oluşturmak üzere birleştiği bölgede bulunur. Ortak safra kanalı pankreastan geçer ve ince bağırsakta sonlanır. Distal safra kanalı kanseri ayrıca ekstrahepatik (karaciğer dışı) kolanjiyokarsinom olarak da adlandırılır.

Safra kanalı kanserinin belirtileri ve semptomları

sarılık (cildin veya göz akının sararması)
koyu çay renkli idrar
kil rengi dışkılama
karın ağrısı
ateş
kaşıntılı cilt
mide bulantısı ve kusma
kilo kaybı
Bu  belirti ve semptomlar safra kanalı kanseri ve bu bölgedeki problemlerden kaynaklanabilir. Herhangi birine sahipseniz gastroenteroloji doktorunuza danışın.